فرش بختياری؛ شاهکاری در دنیا

فرش بختياری با جلوه ای متفاوت

فرش بختياری با نقش کاملا ويژه و متفاوت خود در ميان فرشهای ايرانی مشخص است. فرش بختياری به طور عمده دارای گره ترکی و معمولاً دو پوده است. در اين نوع بافت، نخ خامه از روی دو تار مجاور به عقب رفته و بعد از دور زدن تارها از زير قسمت کمانی روی تارها بيرون آمده به سمت بالا کشيده می شود و سر آن را قيچی می کنند و بعدازهر رديف بافت، دو پود روی قسمتهای بافته شده قرار می دهند و با کلکيت (دفتين) آن را می کوبند.

معروفترين فرش بختياری قاليهايی موسوم به “بی بی بف” است. که هم از نظر ابعاد و هم از نظر نقش و مواد اوليه مصرفی با ساير فرش های ايرانی تفاوت کلی دارد اين قالي ها را منحصرا بی بی ها که از امکانات مادی بالايی برخوردار بودند می بافتند. در حال حاضر بافتنی بی بی بفها در چالشتر در منطقه شهر کرد پيگيری می شود، اما توسط اجتماعات روستايی و آن هم در چهار چوب صنايع دستی و به نام قالی خشتی. قاليهای چالشتر از معروفيت جهانی برخوردار است و اصالت نقشه و ثبات رنگ و دقت در بافت از مشخصات آن است.

نقش های مورد استفاده در قالی بی بی بف که به خشتی نيز معروف هستند، نقش های گياهی و شکارگاهی می باشند که به آن جانوری نيز می گويند. در طرح خشتی از انواع پرنده، سرو کاج و حيوانات و گياهان استفاده می شود. از مناطق مهم بافت قالی درمنطقه بختياری می توان از شهرکرد، چالشتر، بخش شوراب و روستاهای فارسان، باباحيدر و چلگرد و اردل نام برد. اکثر قاليهايی که به نام قالی بختياری شهرت دارد، در منطقه چهارمحال بافته می شود.

قالی يلمه

اين قالي ها توسط عشاير يلمه بافته می شود دارای رنگ ثابتی است و معمولاً از نه رنگ در بافت آنها استفاده می شود که عبارت است از: آبی، لاکی، سبز، سرمه ای، سفيد، بنفش و سياه. و دارای تار و پود پشم هستند.

گل پتو

اين فرش که با استفاده از گلهای پهن بافته می شود به گل فرنگی هم معروف است. در فرادنبه از بخش های شهرستان بروجن بافت اين فرش توسط زنان انجام می شود و نقشه آن معمولا ذهنی است

کف ساده

فرشی است بدون نقش و با زمينه سفيد که بيشتر در چالشتر بافته می شود.

گل مينا

نقشه اين فرش توسط شخصی به همين نام که اهل تبريز بوده است طراحی شده است. بافنده در انتخاب رنگ آن آزاد است و معمولا از رنگهای گياهی و با پود پشم هم بافته می شود و در متن فرش رنگ مينايی و گلهای ريز به کار می رود. نقشه گل مينا، لچک ترنج و هندسی است که گاهی به شکل گرد يا بيضی هم بافته می شود و در فرش رنگ مينائی و گلهای ريز به کارمی رود. از مشخصه های طرح اين فرش اين است که يک قسم از آن در کليه نقشه تکرار می شود.

چهار رنگ

اين فرش حدود ۵۰ سال پيش در روستای دستنا توسط يحيی خان بختياری طراحی شده است و در بافت آن فقط چهاررنگ به کار می رود.